درسنامه کنترل استرس دکتر سید رضا ابراهیمی (۲) / دوره کارگاهی رؤسا و معاونین شعب بانک ها

انواع استرس

 

–        خوشایند

–        ناخوشایند

 

معمولا زمانی که در خصوص استرس صحبت می کنیم، به استرس ناخوشایند اشاره داریم.

 

اما همه ما در بعضی از اوقات استرس خوشایند را هم تجربه کرده ایم. برای مثال: هنگام گرفتن ترفیع، دریافت پاداش، تولد فرزند، دیدن دوست عزیز قدیمی، در انتظار ماندن رسیدن عزیزی از سفر و …

 

هانس سلیه (Hans Selye) یکی از دانشمندانی است که اولین پژوهش را در خصوص استرس در سال ۱۹۵۶ انجام داده است.

 

دیدگاه او این است که استرس لزوما چیز بدی نیست بلکه بستگی دارد که فرد چگونه دچار آن می شود. او در این پژوهش به نتایج جالبی رسیده است و می گوید، استرسی که ناشی از کاری خلاقانه و چالش برانگیز مثبت باشد، مفید است. درحالیکه اگر استرس ناشی از ناتوانی، حقارت یا ضعف باشد، زیان آور است.

 

دانشمندان معتقدند انسان ها در مراحل زندگی سالم و طبیعی خویش به مقداری از فشارهای یاد شده که همان استرس باشد نیازمندند؛ چرا که اگر نیاز نبود، خداوند احساسی بی فایده را در وجود بشر قرار نمی داد. قطعا هدف از خلقت به کمال رسیدن انسان است و انسان برای رسیدن به کمال باید در برابر فشارها به فعالیت بپردازد و توانایی های خویش را افزایش دهد تا به کمال برسد.

 

 

احساس استرس مانند طمع، حرس و .. برای رسیدن به مطلوب در انسان قرار گرفته است. خداوند در سوره معارج می فرماید:

 

إِنَّ الإنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا ﴿١٩﴾ إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا ﴿٢٠﴾ وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیرُ مَنُوعًا ﴿٢١﴾ إِلا الْمُصَلِّینَ

 

انسان حریص آفریده شده، حرص در طاعت، حرص کمک به همنوع، حرص در ایثار و فداکاری و ..

 

پس حرص می تواند موجب به کمال رسیدن انسان شود؛ همه ی صفاتی که خداوند در انسان قرار داده، ابزاری است برای رسیدن به کمال که استرس هم می تواند چنین باشد.

 

 

ولی همواره این سوال مهم مطرح است:

 

چه میزان استرس برای زندگی سالم و طبیعی ضرورت دارد؟

 

روانشانسان عقیده دارند به سبب اختلاف هایی که در روحیه افراد وجود دارد، این موضوع قابل بررسی است:

 

۱-    عامل استرس آفرین در انسان ها یکسان نیست.

 

۲-    میزان استرس مفید بستگی به مقدار تحمل افراد دارد.

 

یعنی ممکن است عامل یا موقعیتی برای شخصی خوشایند و برای شخصی دیگر ناخوشایند باشد. اما آنچه که می توان از نظریه های مختلف نتیجه گرفت، این است که با آموزش و تمرین و ممارست، می توانند در مقابل درجاتی از استرس های خوشایند و ناخوشایند، بهترین واکنش ها را از خود نشان دهند. اما اگر این فشارها بیش از اندازه باشد و نیازمند تحمل بیش از حد، ممکن است رفتارهای ناهنجار و حتی خطرناک و جبران ناپذیر از خود بروز دهد. از اینرو مدیران منابع انسانی باید عوامل استرس آفرین را در سازمان شناسایی و در جهت رفع یا کاهش آن بکوشند. چرا که پیشگیری بهتر از درمان است.

 

ادامه دارد..

مطالب مرتبط:

https://srebrahimi.ir/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8/